«Барыбыз да Ходай каршында бертигез!»

Үзбәя турында психолог Илүзә Әминова белән әңгәмә

Үзбәя нәрсә соң ул? Минемчә, ул - үз-үзеңне индивид буларак бәяләү. Алай гына да түгел, ул - кешенең үз гамәлләрен, сыйфатларын, хисләрен һәм абруйларын бәяләве. Моңарга күпчелек проблемаларга караган кебек бер яктан гына карап булмый. Чөнки бер яктан карасаң, үзбәяне өч категорияга бүлеп була: югары, уртача һәм түбән. Ә икенче яктан уйлап карасаң, бу категориялар бөтенләй юк сыман. Чөнки, мәсәлән, бер бай кеше бар ди һәм ул гади кешеләргә хәерчеләргә караган кебек карый. Факт буенча аның үз-үзен бәяләве шулкадәр түбән ки, шуңа күрә ул аны тирә-юньдәгеләр исәбенә күтәрә башлый.

Мин үзем уртача үзбәялеләр рәтенә керәм. Һәм, минемчә, артыгы кирәкми дә. Югыйсә, беребез дә "дөнья тоткысы" түгел бит. Әмма шуңа да карамастан мин үз-үзләрен нык яратучыларга тискәре карамыйм, чөнки аны барсы да булдыра алмыйм.

Башкалар ничек уйлый икән, алары түбәндәрәк:

Диләрә Зәкиева:

яше: 14, үзбәя: югары

Минемчә, җәмгыять югары үзбәяле кешеләрне уңай кабул итә.

Айнур Латипов:

яше:14, үзбәя: уртача

Җәмгыять югары үзбәяле кешеләрне төрлечә кабул итә һәм кешеләр дә төрле була. Кайсылары үзләрен нык яраталар һәм башка кешеләрдән  үзләрен әйбәтрәк дип саныйлар, ә кайсыберләре киресенчә... Әмма "ике тауның уртасында" булу әйбәтрәктер.

Абдулова Мария:

яше:15, үзбәя: төрлечә (я түбән, я уртача)

Миңа калса, җәмгыять югары үзбәяле кешеләрне уңай кабул итә, әмма ул кешенең үзеннән тора. Мәсәлән, шәхеснең үзбәясе түбән булса, ул югары үзбәяле кешене бөтенләй  башкача кабул итә.

Рамазанова Исламия:

яше:15, үзбәя: уртача

Минемчә, үзбәя уртача булырга тиеш. Русча әйткәндә  "здоровая самооценка".Ул югары да тубән дә булырга тиеш түгел.

Шәйдуллина Айгөл:

яше:17, үзбәя: уртача

Минемчә, артык югары үзбәяле кешеләрнең жәмгыятькә зыяны бар, чөнки андый кешеләр  кагыйдәләргә буйсынмаска, башкалар белән исәпләшмәскә мөмкин. Икенче яктан караганда андый кешеләргә максатына ирешергә җиңелрәк , чөнки алар үз үзләренә ышаналар һәм тәвәккәл булалар.

Рүзәл Шакиров:

яше:17, үзбәя: уртача

Минем фикеремчә, җәмгыять югары үзбәяле кешеләрне начар кабул итә, "борыннары өскә күтәрелгән кешеләр" башкаларны үзләреннән ким дип саныйлар, ул дөрес түгел, барыбыз да Ходай каршында бертигез!

Фирүзә Ибраһимова