25нче ноябрь – Россиядә гармунчылар көне
Гармунның тарихын беләсеңме?
Яңгырашы, уйнау алымнары белән барлык уен коралларыннан аерылып торган гармуннар Россиядә 1830 елларда пәйда була. Татарлар аны ясауны беренчеләрдән булып үзләштерә башлый. Һәм бу уен коралына үзенчәлекле яңгыраш та бирәләр.
Баян – гармуннан соң барлыкка килә. Без аны авыл мәҗлесләрендә, кич утыруларда, профессиональ сәхнәдә, конкурсларда да күрә алабыз. Баянның мондый популярлыгы аның «бабасы» – гармуннан киләдер. Татар халыкның күренекле баянчылары − Фәйзулла Туишев, Рәис Сафиуллин, Ильяс Шәрипов, Рәгъде Халитов, Марс Макаров һәм башкалар.
***
Моң иленең затлы асылташы,
Татар йорты күрке, бизәге.
Уйната да, елата да гармун –
Ул халкымның җаны, йөрәге.
Берләштерә, көен отып алсаң,
Төймәләрен тоеп уйнатсаң.
Мәңгелеккә ятим калырсың күк,
Шушы гармун моңын югалтсаң.
Гармун белән сузган җыр башка ул,
Гармун теле – гүя үз телем.
Яңгырасын җирдә гармун чыңы,
Гел уйнасын гармун үз көем!
***
Уйнагыз, гармуннар, тынмагыз,
Тыңлагыз, кешеләр, тыңлагыз.
Уйнасын гармуны халкымның,
Сүнмәсен рухында ялкыны.
Шул гармун кайгыда кул сузды,
Шул гармун шатлыкта дус булды.
Үзгәрде заман дип акланма,
Һәркемнең гармуны саклана.
Һәркемнең көй сорый күңеле,
Һәркемнең моңлы җыр гомере.
Уйнагыз, гармуннар, уйнагыз,
Уйнагыз, гармуннар, тынмагыз.
Булат Ибраһим
«Балачакта минем дә хыялларым бар иде. Шул хыялларның берсе – гармунчы булу иде» (хикәя)
Гармунчы аю белән җырчы маймыл
Өй түрендә Госман бабамның истәлеге –тальян гармун тора.
Әткәй гармун уйный (Айрат Суфиянов)
Максим Кашапов: «Гармунда уйнарга үзем өйрәндем»
Следите за самым важным и интересным в Telegram-каналеТатмедиа
Безнең телеграм каналга язылыгыз «Көмеш кыңгырау»
Нет комментариев