Син гашыйк булдың...

БЕРЕНЧЕ МӘХӘББӘТ

Синең иң беренче, иң самими, иң ихлас мәхәббәтең... Син аңа бер күрүдә гашыйк булдыңмы? Әллә бергә уйнап үскән күрше малаена кинәт башка яктан карый башла­дыңмы? Кем ул? Айратмы, Булат­мы, Дамирмы? Анысы билгесез. Тик шунысы ачык: хәзер син ниндидер сәер халәт эчендә кайныйсың. Бу халәт сине сөендерә дә, куркыта да. Ләкин монда куркырлык бернәрсә дә юк. Киресенчә, син бик бәхетле, чөнки син гашыйк булгансың! Бе­ренче тапкыр...

Беренче мәхәббәт... Бәлки, ул - гомерлек сөюдер, син сөйгәнең белән тормыш юлын бергә үтәрсең, ул синең иң кадерле кешеңә әверелер. Ә бәлки, беренче мәхәббәт, җылы яңгыр кебек, бик тиз үтеп китәр... Ләкин, ничек кенә булмасын, тәүге хисләрең сине гомер буе озата барыр­лар. Көзге яңгыр яуганда, күзлә­реңнән яшьләр тамганда, алар күңе­леңне җылытыр, яшәргә өмет, көч бирер. Беренче мәхәббәтең турын­да яратып, сагынып сөйләрсеңме, әллә инде аны оялып, тартынып кына исеңә төшерерсеңме - анысы синең үзеңнән тора. Иң мөһиме: хисләреңә хыянәт итмә, ихлас бул.

Яраткан кешең белән бергә бу­лырга теләү, аның турында кай­гырту - «мәхәббәт» төшенчәсе әнә шундый өлешләрдән формалаша. Син сөйгәнеңне югалтудан курка­сың, көнләшәсең, кәефең көнгә ун тапкыр үзгәрә...

Әйе, ярату - бик рәхәт һәм шул ук вакытта бик авыр, катлаулы хис ул. Сөйгәнеңә син күңелеңне, эчке дөньяңны ачасың, хис-кичерешләрең, уйларың һәм хыялларың белән уртаклашасың, беркем белмәгән серләреңне сөй­лисең... Ә сөю белән тулы күңел­не рәнҗетү өчен күп кирәкми. Ул синең хисләреңне аңлармы? Алардан көлмәсме? Аның белән нәрсә турында сөйләшергә? Мондый сораулар синең яшеңдәге һәрбер кыз­ны борчый. Сер итеп кенә әйтәбез: егетләр үзләре дә билгесезлек утын­да яналар. 

ИХЛАСЛЫК

Башыңны югалтып гашыйк бул­ганчы, хисләреңнең дөреслеге ту­рында уйлан. Хисләрең ихласмы? Алар чын мәхәббәткә әйләнә алыр­лармы? Син бу егетне чын-чынлап ошатасыңмы? Әллә иптәш кызла­рыңнан гына калышырга теләми­сеңме?

Ихлас булмау бары тик тискәре эмоцияләр генә уята. Беренче мә­хәббәтең турында уйлаганда, күңе­леңдә авыр тәэсир калмасын дисәң, иң элек ихлас бул һәм хисләреңне дөрес бәяли бел. Үз-үзеңне алдама, үзеңне кемнедер яратырга мәҗбүр итмә. 

Мәхәббәтне күңелеңә кертергә әзер түгелсең икән, борчылма. Баш­калардан көнләшеп, төннәр буе елап ятуның да файдасы булмас. Үз-үзең­не кимсетмә: «Мине яратмыйлар икән, мин матур түгел, дөрес киен­мим», - дип уйлый күрмә. Беренче­дән, синең сөйкемле кыз булуыңда шигебез юк. Икенчедән, чын мәхәб­бәт тышкы кыяфәткә дә, киемгә дә карамый ул. Әлбәттә, син чибәр икән, егетләр сиңа тизрәк игътибар итәр. Ләкин аларны чын-чынлап кызыксындыру өчен бу гына аз. Ошаткан егетеңнең хоббие, яраткан шөгыле белән кызыксын, аның уңышларына сөен, авыр минутларында терәк бул.

Язмышыңа риза булмыйча, ял­гызлыгың хакында кайгырып ят­канчы, мәхәббәтеңне табу өчен, ба­рысын да эшләргә тырыш. Уңыш һәм мәхәббәт бары тик аларны көт­кән һәм кабул итәргә әзер булган кешеләргә генә килә.

Мәхәббәтемнең килүен белмичә калырмын, дисеңме? Юк, бу мөмкин түгел. Тәүге хисләрең, беренче мәхәббәтең үзләрен һичшиксез сизде­рәчәк. Син аларны яңа яуган кар аклыгын, язгы кояш елмаюын, йол­дызларның сихри яктылыгын күр­гән кебек тоярсың. Мәхәббәт синең күңелеңне һәм аңыңны биләп алыр.

МӘХӘББӘТЕҢ

Беркөнне син аны яратуыңны аңладың. Аның күзләре - синең өчен иң матур күзләр, аның тавы­шы - дөньядагы иң ягымлы тавыш. Син һәрвакыт аның турында уйлый­сың. Сөйгәнең хакында якынна­рыңа сөйлисең, аны яратуың турын­да бар дөньяга кычкырасың килә.

Гашыйклар яраткан кешеләрен дөньядагы барлык уңай сыйфатлар белән баеталар. Икенче төрле әйт­кәндә, гашыйк кеше үз аңында иде­аль шәхес образы тудыра һәм аны сөйгәне белән тиңләштерә. Роман­тик атмосферада без яраткан кеше­безнең кимчелекле якларын күр­мибез һәм күрергә дә теләмибез. Нәтиҗәдә, хыялланып, реаль кешегә түгел, ә уебыздагы идеаль образга гашыйк булабыз. Вакытлар үтү бе­лән, романтика акрынлап кими, без көнкүреш мәшәкатьләренә чума­быз. Ә иң куркынычы: беркөнне сөйгәнебезне бөтенләй танымый­быз. Ул дөньядагы барлык уңай сыйфатларны үзендә туплаган иде­аль шәхес түгел, ә үз плюслары һәм үз минуслары булган гап-гади егет икән. Инде нишләргә?

Ашыкма. Күңелеңне төшермә, ашыгыч нәтиҗәләр ясама. Безнеңчә, реаль шәхес үрнәк образга караганда күпкә яхшырак. Аның үз хыяллары, уйлары, киләчәккә планнары, үз хол­кы бар. Әйе, ул романтик кинолардагы ак атка атланган принц түгел. Лә­кин сөйгәнең бернинди идеаль, үрнәк образга да хас булмаган бер бик уңай сыйфатка ия: сине үлеп ярата. Анна­ры мәхәббәтең ярдәмендә син һәр­бер егеттән принц ясый аласың, үзең принцесса булсаң, әлбәттә.

Танылган фарсы шагыйре Гомәр Хәйям: «Яраткан кешеңнең кимче­лекләре дә күңелеңә хуш килә, ярат­маган кешеңнең яхшы яклары да ачуны чыгара», - дип юкка гына әйтмәгән бит. Егетеңне чын-чынлап яратасың икән, аны барлык кимче­лекләре белән кабул ит. Күрерсең, мөнәсәбәтләрегез тагын да ихлас һәм нык булыр.

«ӘЙДӘ, ОЧРАШАБЫЗ!»

Менә, ниһаять, ул сине очрашуга чакырды. Син, әлбәттә, бик шат. Куа­нырлык та шул: төшләреңә кереп йөдәткән, ягымлы, чибәр егет сиңа игътибар итсен әле! Ярар, тагын аз гына шатланып ал да беренче очра­шуга бару кагыйдәләренә күз сал.

Беренче кагыйдә. Ничек кие­нергә?

Кешене киеменә карап каршы ала­лар. Шуңа күрә, очрашуга барыр ал­дыннан, иң элек тышкы кыяфәтеңә игътибар ит. Җәй көне булса, роман­тик стильгә өстенлек бир: җиңел күл­мәкләр, сарафаннар, итәкләр бу очрак өчен махсус уйлап табылган диярсең.

Шулай ук джинсы чалбар һәм кофточка яисә той кияргә мөмкин. Иң мөһиме: киемең уңайлы, чиста һәм пөхтә булсын.

Артык купшы прическа ясама. Романтик толым, шаян койрык яисә иңнәреңә матур итеп таралып торган чәчләр - очрашуга барыр өчен иң кулай вариант.

Макияжыңа килгәндә, бик каты бизәнү килешмәс. Исеңдә тот: син күз явын алырлык чибәр һәм шул ук вакытта җыенуга 30 минуттан ар­тык вакыт сарыф итмәгәндәй кү­ренергә тиеш. Егет шуны аңласын: чибәр булу өчен сиңа артык тыры­шырга кирәкми!

Икенче кагыйдә. Нәрсә ту­рында сөйләшергә?

Малайларның бөтенесе диярлек сөйләшергә ярата. Ошаткан егетеңә кызыклы әңгәмәдәш булу өчен ниш­ләргә соң? Аның белән нәрсә турын­да сөйләшергә?

Әңгәмәгез килеп чыксын дисәң, «әйе» яки «юк» дип җавап биреп бу­ла торган анкета сорауларыннан ка­чарга тырыш. Иң яхшысы - аның кызыксынулары турында сөйләшү. Тик сирәк кызларның гына футбол һәм хоккей яратуын, ә малайларның сериаллар карамавын исәпкә алсак, уртак кызыксынуларыгыз турында сөйләшү отышлырак булыр. Мәсә­лән, музыка, әдәбият, кино, яраткан урыннарыгыз турында фикер алы­шырга, җәйге каникулларны искә төшерергә була. Ләкин онытма: син очрашуга үз-үзең хакында гына сөй­ләргә килмәдең. Яхшы әңгәмәдәш булуыңны, тыңлый белүеңне дә күрсәт.

Өченче кагыйдә. Нәрсә ту­рында сөйләшмәскә?

Исеңдә тот: беренче очрашу ул ан­кета тутыру түгел! Артык күп сораулар бирүдән һәм кыска җаваплардан качарга тырыш. Карталарыңны ачып салма! Беренче очрашудан ук сине белеп бетердем дип уйлый күрмәсен: кызларда һәрвакыт күпмедер сер ка­лырга тиеш. Бу очракта икенче күре­шүегез, һичшиксез, булачак.

Дүртенче кагыйдә. Нәрсә сай­ларга?

Ул сине кафега чакырды. Ләкин бу әле «егетне бер тиенсез калдырыр­га була» дигән сүз түгел. Заказ бир­гәндә, артык иркәләнмә: җиңелчә де­серт белән кофе яисә сок сайла. Зә­выгың да, тыйнаклыгың да егетнең күңеленә хуш килер. Ышан, бер-бе­регезне ошатып калсагыз, бергә үт­кәрә торган төшке ашларыгыз да, кичке ашларыгыз да күп булыр.

Бишенче кагыйдә. Тәэсир кал­дыру

Билгеле, беренче очрашуда һәр­кемнең яхшырак күренәсе килә ин­де. Тик кич буе аңа сокланып, мәгъ­нәсез сүзләр сөйләп, көлеп утыру да эш түгел. Гомумән, егетләр бе­лән бик сак булырга кирәк. Артык горур булып, борыныңны күтәреп йөрсәң - куркытуың, һәр фикере белән килешеп утырсаң, җиңел та­быш булып күренүең бар. Шуңа кү­рә үзеңне гади һәм табигый тот, шул ук вакытта бөтен серләреңне дә ач­ма. Бу очракта егетләрдә мөнәсә­бәтләрне дәвам итү теләге уяныр.

Нәтиҗә

Гомумиләштереп әйткәндә, бе­ренче очрашуда үзеңне тыйнак тот, ләкин шул ук вакытта «авызыңа су капкандай» сөйләшмичә дә утырма. Сөйкемле, акыллы кыз һәм кызык­лы әңгәмәдәш булуыңны күрсәт. Күңелеңә нәрсәдер хуш килмәсә до, киреләнеп, кәефсезләнеп утыру ки­лешмәс. Егетләргә бар нәрсәнең тис­кәре якларын гына күрә торган кыз­лар ошамый. Ул бу очрашуны үз аңында планлаштырган, синең күңе­леңне күрергә тырышкан бит. Шуңа күрә егеткә очрашу өчен рәхмәт әйт. Ул гамәлләренең синең тарафыңнан хуплануын һәм тиешенчә бәяләнү­ен белеп һәм тоеп торсын. Шул ва­кытта аның сине гел күреп, очрашу­ларга чакырып кына торасы килер.

«Матур буласың килсә...» кызлар энциклопедиясеннән. 2011.

Макияж ясау серләре