Смартфон (Гөлүсә Батталова)

Кич җит­те­ме, авыл ур­та­сын­да­гы уен мәй­дан­чы­гы­на җы­е­ла­быз. Көн­дез би­ре­дә ба­ла-ча­га ху­җа. Ки­чен – без. Ав­густ ае кер­сә, ка­ни­кул ба­шын­да бер-бе­ре­без­дән ту­еп ае­ры­лыш­кан сый­ныф­таш­лар бер ти­рә­дә­рәк йө­ри баш­лый­быз. Бү­ген дә кич­ке шә­фәкъ ал­су­лы­гы сү­рел­гән­дә мәй­дан­да­гы та­ган­нар­га чы­гып утыр­дык. Сөй­лә­шү юк, Tik-Tok ка­рый­быз! Кы­зык ви­де­о­лар­дан эч­не уа-уа кө­лә­без. Үзе­без­нең дә бе­раз хы­ял­ла­нып ала­сы ки­лә – бәл­ки, без­дән дә те­кә тик­то­кер­лар чы­гар? Кыз­лар инс­таг­рам­да­гы сто­рис­ла­рын күр­сә­теп мак­та­ны­ша баш­ла­ды­лар. Вәт кы­лан­чык­лар! Бө­реш­кән ирен­нә­ре, буй-буй яшел­гә, ал­су­га бу­ял­ган чәч­лә­ре – кот чы­гар­лык чи­бәр­лек! Шу­лай үр­тә­шеп, кө­ле­шеп кү­ңел ач­кан­да кү­зем ки­нәт Гү­зәл­гә төш­те. Бер чит­тә тый­нак кы­на ел­ма­еп уты­ра иде ул.

– Си­нең сто­рис­ла­рың кай­да? Күр­сәт әле, ни­чек май­мыл­лан­дың? – ди­дем, авыз ерып.

– Инс­таг­рам­да тер­кәл­мә­гән мин, Га­яз.

– Ник? Ни­гә? Ни өчен?

– Чөн­ки ми­нем... те­ле­фо­ным юк.

Гү­зәл оя­лып ба­шын иде. Шу­ны гы­на көт­кән­дәй, Ай­нур үзе­не­кен кыс­тыр­ды:

– Ник бо­лай дөнь­я­дан арт­та ка­лып йө­ри­сең? Яра­мый, Гү­зәл, яра­мый! Син бит таш га­сыр ке­ше­се тү­гел!

Класс­таш кыз­лар пыр­хыл­дап кө­леп җи­бәр­де­ләр. Гү­зәл­нең чәч төп­лә­ре­нә ка­дәр кы­зар­ды, ул та­гын да ныг­рак ба­шын иде. Ин­де мин ник сүз куз­гат­ка­ны­ма үке­нә баш­ла­ган идем, шул­чак юан­тык гәү­дә­се­нә күк күк­рәү­ле та­вы­шы ки­ле­шеп тор­ган Зөл­фи­рә­нең сүз­лә­ре кич­ке һа­ва­ны яшен төс­ле ярып үт­те:

– Тук­та­гыз кө­лү­дән! Та­гын бер чыр­кыл­даш­кан та­вы­шы­гыз гы­на ише­тел­сен! Бө­те­не­гез­нең смарт­фон­на­рын чәл­пә­рә­мә ки­те­рәм!

Әле ге­нә кө­ле­шеп утыр­ган кыз­лар корт чак­кан­дай си­ке­реп тор­ды­лар да кай­тыр юл­га бо­рыл­ды­лар. Алар ар­тын­нан сүз­сез ге­нә ма­лай­лар куз­гал­ды. Гү­зәл бе­лән Зөл­фи­рә дә үз урам­на­ры­на юл тот­ты­лар. Шы­гыр-шы­гыр тир­бән­гән та­ган та­вы­шын тың­лар­га бе­рү­зем уты­рып кал­дым.

Их, юнь­сез баш, дип сүк­тем үзем­не эч­тән ге­нә. Нәр­сә дип со­ра­дың ин­де? Ул сто­рис, тик ток­лар дөнья тот­ка­сы­мы әл­лә? Әти­се ва­фат бул­ган­да Гү­зәл би­шен­че сый­ныф­та гы­на укый иде. Бер­сен­нән-бер­се бә­лә­кәй эне­се бе­лән сең­ле­се бар. Бер әни­гә өчәү алар. Кыйм­мәт­ле смарт­фон алыр­га мөм­кин­лек­лә­ре бул­ма­са?

Үз-үзем­нән гай­рә­тем чи­геп, ак­рын гы­на өй­гә кай­тып кит­тем. Бү­ген­ге кү­ңел­сез хәл­нең сә­бәп­че­се итеп мин үзем­не са­ный һәм шу­ның өчен бик бор­чы­ла идем.

Ир­тән кү­зем­не ачу­га Зөл­фи­рә­гә ват­сап аша хә­бәр сал­дым:

– Төш ва­кы­тын­да кап­ка тө­бе­ңә чык әле. Сөй­лә­шә­се бар.

Җа­вап көт­тер­мә­де:

– Нәр­сә бул­ды? (Зөл­фи­рә­нең үзе ке­бек усал смай­лик ми­ңа тө­бәл­гән иде)

– Җит­ди сүз бар.

– ... (та­гын чы­рае җи­ме­рел­гән смай­лик)

Тиз­йө­реш­ле сә­пи­тем­дә Зөл­фи­рә­ләр­нең кап­ка тө­бе­нә ки­леп җит­кән­дә ул ми­не кө­теп уты­ра иде ин­де.

– Сә­лам!

– Сә­лам, сөй­лә, ни бар?

– Без ки­чә Гү­зәл­не бик нык үп­кә­ләт­тек бу­гай. Ниш­ли­без?

– Ниш­ли­без­ме? Ниш­лим икән­ме? Син баш­ла­дың бит! Баш­ла­ган­сың икән, йом­гак­лый да бел! Әл­лә бү­ген ге­нә дөнь­я­га кил­гән! Аның си­не­ке ке­бек ша­баш­ник әти­се юк!

– Бе­ләм. Га­еп мин­дә. Бер пла­ным бар. Си­нең яр­дә­мең ки­рәк. Ни­ят­не тор­мыш­ка ашыр­ган­чы, сый­ныф­таш­лар те­ле­фон­на­ры бе­лән бик мак­та­нып йөр­мә­сен­нәр әле, шу­лай дип без­нең ват­сап груп­па­сы­на яза ала­сың­мы? Си­нең сүз үтем­ле­рәк бит.

– Сай­ра. Нәр­сә уй­лап тап­тың та­гын?

Мин Зөл­фи­рә­гә уем­ны чиш­кән ара­да ват­сап төр­кем­гә «Бү­ген­нән баш­лап бер­гә җы­е­лыш­кан чак­та те­ле­фон­на­ры­гыз­ны үзе­гез бе­лән өс­те­рәп йөрт­сә­гез, ка­ра­гыз аны! Мин ике әйт­кән­не ярат­мыйм!» – ди­гән хә­бәр оч­ты. Җа­вап­ка о`­кей ди­гән бер­ни­чә смай­лик кү­рен­де.

...Ху­җа­лык ида­рә­сен­дә кич­ке на­ряд тө­гәл­лә­неп ки­лә иде. Рә­ис бүл­мә­сен­нән чы­гып кил­гән аг­ро­ном бе­лән хи­сап­чы без­не күр­гәч ап­ты­рап кит­те­ләр, әм­ма исән­лә­шү­дән ары уз­ма­ды­лар. Ка­би­нет­та чит ке­ше­ләр­нең кал­ма­вы­на инан­гач, без кы­ю­сыз гы­на ишек­не ша­кы­дык.

– Әйе, ке­ре­гез!

– Исән­ме­сез!

– Исән­ме­сез... узы­гыз, ни йо­мыш, егет-кыз­лар?

Без­нең сый­ныф­та кы­зыл ко­ман­дир­дан ким бул­ма­ган Зөл­фи­рә ки­нәт ке­нә әкә­мәт юаш­ла­нып кит­те дә ба­шын иеп тик то­ру ре­жи­мы­на күч­те. Озак кы­на тын­лык­тан соң, сүз­не ми­ңа баш­лар­га ту­ры кил­де .

– Ил­дар абый, мәсь­ә­лә бик җит­ди. Зөл­фи­рә бе­лән уй­ла­дык-уй­ла­дык та, без­нең үте­не­че­без­не хәл итәр­дәй ке­ше ба­ры сез ге­нә ди­гән фи­кер­гә кил­дек.

– Тәк... тың­лыйм сез­не.

– Сый­ныф­та­шы­быз Гү­зәл Ху­җи­на­ны бе­лә­сез бит?

Ху­җа­лык рә­и­се әйе ди­гән­не аң­ла­тып, баш как­ты.

– Тор­мыш­ла­ры бик авыр. Гү­зәл үзе дә, эне­се, сең­ле­се дә бик тәр­тип­ле­ләр, әни­лә­ре­нә өй­дә­ге бө­тен эш­кә бу­лы­ша­лар. Без бы­ел 9 сый­ныф­ка ба­ра­быз. Үзе­гез бе­лә­сез, им­ти­хан­нар елы. Укыйм ди­гән ке­ше­гә ки­тап кы­на тү­гел, ин­тер­нет та ки­рәк ин­де ул, абый. Ә Гү­зәл­нең те­ле­фо­ны юк. Сез­нең, әй лә, без­нең ху­җа­лык спон­сор бу­лып, аңа те­ле­фон алып би­рә ал­мас ми­кән?

Олы­лар­ча сөй­ләр­гә ты­ры­шып, тә­мам ал­җы­дым, бо­рын очы­ма тир бәр­де, әм­ма сер бир­мә­дем, рә­ис­нең күз­лә­ре­нә ту­ры ка­рап, җа­вап көт­тем.

– Хммм... Бел­мим шул... Кү­мәк ху­җа­лык хәй­рия оеш­ма­сы тү­гел дә...

Ху­җа­лык рә­и­се ми­нем кы­ю­лык­тан юга­лып кал­ган ке­бек то­ел­ды. Эш­нең нин­ди юнә­леш ала­ча­гын ча­ма­лар­лык тү­гел иде.

Шул­чак мо­ңа ка­дәр дул­кын­ла­ну­дан усак яф­ра­гы ке­бек кал­ты­рап тор­ган Зөл­фи­рә­гә җан кер­де һәм ул һа­ман да шул ике уй­лар­га урын кал­дыр­мый тор­ган гө­рел­дә­век та­вы­шы бе­лән те­зеп кит­те:

– Бо­лай гы­на бир­сә­гез, мәң­ге ал­ма­я­чак. Гү­зәл – мәк­тә­бе­без­дән бер­дән­бер олим­пи­а­да җи­ңү­че­се. 1нче сен­тябрь бәй­рә­мен­дә уку­да­гы уңыш­ла­ры өчен дип тап­шыр­са­гыз, ба­ры­сы да су­пер бу­ла­чак! Бик зур рәх­мәт! Ярый, сау бу­лы­гыз! Әй­дә!

Бу кы­зый­ның үт­кен­ле­ге­нә шак­ка­тып, мин тиз-тиз ге­нә сау­бул­лаш­тым. Зөл­фи­рә ми­не җи­тәк­ләп ал­ды да абы­на-сөр­те­нә чы­гып та кит­тек, ә Ил­дар абый үз ка­би­не­тын­да ни әй­тер­гә бел­ми уты­рып кал­ды. Без­нең ке­бек «э­шем ке­ше­лә­рен» бе­рен­че кү­рүе иде бул­са ки­рәк...

Юл буе сөй­ләш­ми кайт­тык, ав­густ­ның кал­ган көн­нә­рен­дә дә Зөл­фи­рә бе­лән исән­лә­шү­дән ары уз­ма­дык. Ни дә бул­са сөй­ләш­сәк, сер кап­чы­гы ти­ше­лер дә ур­так ни­ят ба­рып чык­мас ке­бек то­ел­ды.

Бе­лем бәй­рә­ме көн­не класс­таш­лар­ның ват­сап төр­ке­ме­нә Зөл­фи­рә Гү­зәл­нең но­ме­рын өс­тә­де. Яшен тиз­ле­ген­дә шәх­си ха­ты да ки­леп төш­те:

– Бул­дыр­дык бит!

Со­ңын­нан ку­ел­ган авы­зы ерык смай­ли­гы ике­без­нең дә бү­ген­ге шат­лы­гы­быз­ны тас­вир­лый иде.