Сукыр һәм «күзле»

Алар озак барганнар, һәм, ниһаять, кечкенә генә шәһәр янына килеп җиткәннәр.

- Мин кибет күрәм! - дип шатланып кычкырып җибәргән күрә торган кеше, - Әйдә, ашыгыйк шунда, ашарга берәр нәрсә алырбыз.

- Ә ул кибеткә кадәр еракмы әле? - дип сораган таягына таянган сукыр, авыр сулап.

- Әле ярты километрлап бардыр - дип икеләнеп җавап биргән «күзлесе».

- Анда азык-төлек кибете юк, - дигән сукыр ныклы тавыш белән - безгә икенче якка барырга кирәк.

Бу күрә торган кешегә ошамаган.

- Ничек инде - кибет юк? - дип шелтә белдергән ул иптәшенә. - Мин бит синең кебек сукыр түгел. Аллага шөкер, әлегә күрәм.

- Һәм нәрсә күрәсең инде син анда? - дип тыныч кына сораган сукыр.

- Ничек инде - нәрсә күрәм? - дигән, үпкәләп, күрә торганы. - Мин яктыртылган «ТЫ» хәрефләрен бик ачык күрәм. Синеңчә, «ПРО-ДУК-ТЫ» кибете булмыйча нәрсә булсын инде ул? - дип иҗекләп, җиңүче тоны белән җавап кайтарган аңа күзлесе.

Сукыр берни дә әйтмәгән. Ул бары тик юлдашы артыннан авырсынып, аякларын көчкә сөйрәп атлаган гына. Илле метрлап үткәннән соң, кабат сораган: «Син, элеккечә үк, дөрес барганыбызга ышанасыңмы?»

- Моннан да дөресрәк була алмый! - дип ризасызлыгын белдергән күзле, - һәм, сукырның иңенә дустанә каккалап, шатланып дәвам иткән. - Ышан, минем белән син ач калмаячаксың!

Сукыр дәшмәгән, бары тик күндәмлек күрсәтеп, җитәкләп йөртүчесенең артыннан атлаган.

Берничә минуттан сукыр җитәкләп йөртүчесенең аркасына килеп төртелгән. Ә тегесе туктап калган икән.

Юл борылышыннан элек агач ботаклары яшереп торган сүзләрнең беренче өлеше дә ачык күренгән.

- Цве-ты! - дип иҗекләп, көчкә ишетелерлек итеп кабатлаган күрә торган кеше…

- Чәчәк белән тамак туйдырып булмый шул, - дип мыгырданган сукыр.

- Ә!? Нәрсә!? - дип кычкырып җибәргән, көтелмәгән хәлдән чыгып килүче күзле.

- Ярар, ярар, - дип тынычландырган аны сукыр, - мин болай гына…

Хәзер алар, юешләнеп, туңып, ач көенчә, көзге пычрак ярып, кире атлаганнар. Ләкин инде хәзер җитәкләп йөртүчесе, авызына су капкандай, сөйләшми. Ә сукыр, юл кырыендагы гранит коймага суккалап, ашыкмыйча гына атлый икән. Тук… тук… тук…

Иске таш үзенә бер төрле яңгыраган. Бу саңгырау, ишетелер-ишетелмәс тавышны ул дөньядагы башка бер генә тавыш белән дә бутамаячак. Бу тавыш аңа балачактан ук яхшы таныш...

ЮРМЕТ НАГИЕВ (Әлфия Ситдыйкова тәрҗемәсе).