Чын әки­ят

Янын­да – үзе ке­бек чыр­шы  дус­ты: куп­шы-куп­шы ылыс­ла­ры! Аны­сы­ның буе зи­фа, кы­я­фәт төз, ту­нын­да да зат­лы бер төс! Ко­яш ну­ры төш­кән чак­та елык-елык ки­лә, әй­тер­сең лә энә­лә­ре кың­гы­рау­дай чың­лап кө­лә. Кеч­ке­нә­кәй аңа ка­рап сок­лан­ган, ди, үзе­нең ар­тык нә­ни, ар­тык га­ди бу­лу­ы­на уф­тан­ган, ди.

Көнн­нәр­дән бер­көн­не алар яны­на әти­се­нә ия­реп бер ма­лай кил­гән. Зи­фа чыр­шы­ны кү­реп: «Ү­зе­без­гә алып кай­тыйк, Яңа ел­да өй тү­ре­нә би­зәп ку­йыйк», - ди­гән.  Бу сүз­ләр­не  кеч­ке­нә чыр­шы да ише­теп ал­ган, үзе­нә игъ­ти­бар ит­мә­гән­гә бө­тен­ләй бор­чу­га кал­ган. Эх, ке­ше­ләр аның те­лен аң­ла­са­мы, үз­лә­ре бе­лән Яңа ел бәй­рә­ме­нә ал­са­мы?!.

Күп тә үт­ми, зи­фа чыр­шы­ны ки­сеп ау­дар­ган­нар, тө­бен ге­нә кал­дыр­ган­нар. «Биг­рәк ма­тур, биг­рәк сы­лу! Без аны уен­чык­лар бе­лән би­зәр­без, ылыс­лар­га ак ма­мык­лар си­бәр­без!» - дия-дия, чыр­шы­ны алып кит­кән­нәр, ди, өй­гә.

Нә­ни чыр­шы берь­ял­гы­зы моң­су­ла­нып кал­ган. Анын җа­нын әл­лә нин­ди бер хис сар­ган. Ме­нә хә­зер куп­шы­кай­ны өй тү­ре­нә утыр­тыр­лар, ку­нак итеп, бик ка­дер­ләп то­рыр­лар. Ә ул мон­да, бе­рү­зе, ал­лы-гөл­ле би­зәл­мә­гән, тө­зән­мә­гән; тө­рен­гән дә яшел тун­га, тик уты­ра бер урын­да. Уен­чык та, ма­мык та юк энә­сен­дә, җыр­лау­чы юк, би­ю­че юк ти­рә­сен­дә... Кеч­ке­нә­кәй шу­лай ди­еп яман­су­лап уй­га бат­кан. Көн­нәр үт­кән, төн­нәр үт­кән, кич­ләр җит­кән, таң­нар ат­кан. Кеч­ке­нә­кәй куп­шы­кай­ны озак көт­кән, кө­тә тор­гач,   за­ры­гып бет­кән. Кай­чан гы­на кай­та­рыр­лар уры­ны­на? Тиз­рәк сөй­ләр иде ба­ры­сы ту­рын­да!.. Бәй­рәм­нә­ре ин­де күп­тән үт­кән­дер бит, куп­шы­кай да үз ур­ма­нын са­гы­нып бет­кән­дер бит!..

Ни­чә тап­кыр ко­яш чы­гып, ай бат­ма­ган – куп­шы чыр­шы бу ур­ман­га кайт­ма­ган шул... Яңа ел­да би­зәк бул­ган ул чыр­шы­ны, «э­нә­лә­ре ко­е­ла» дип би­тәр­ли дә баш­ла­ган­нар, ан­нан ин­де урам­га ук таш­ла­ган­нар...

Нә­ни чыр­шы бу хак­та һич бел­мә­гән, ди. Дус­ты бе­лән кү­ре­шү­дән өме­тен дә өз­мә­гән, ди. Аның яшел ту­ны­на эн­җе кар­лар яу­ган, Кеч­ке­нә­кәй туй күл­мә­ге ки­гән кә­ләш­кә ох­шап кал­ган. Ур­ман­ның гы­на тү­гел, дөнь­я­ның би­зә­ге бу­лып бал­кы­ган. Та­би­гать аны көн са­ен яңа­ча би­зә­гән, нә­ни чыр­шы ел үсә­сен ай үс­кә­нен үзе дә сиз­мә­гән.

Аны күр­гән­нәр ма­тур­лык­ка сок­лан­ган­нар, янын­нан һәр­чак ел­ма­еп уз­ган­нар. Бәй­рәм ки­че – бер көн­лек, ә ма­тур­лык – го­мер­лек бу­ла ала, син аның се­рен ге­нә аң­ла...

Ай­гөл Әх­мәт­га­ли­е­ва.