Рөстәм маҗаралары. Татарча җыр.

Беренче бүлек

Барлык бүлекләр

Немецлар арасында йөрүдән, алар белән бер өйдә, бер блиндажда бергә кунып, юк-бар сүзләрне тыңлап ятудан Рөстәм тиз туйды. Ул үз ана телен, үз ана теле кебек үк якын тоелган рус телен сагынды. Аның бу якын телләрдә җыр, музыка, сүз ишетәсе килде. Сагы­ну, юксыну көн саен көчәйде. Хәзер инде мәктәп, андагы шау-шулы тәнәфес  вакытлары,   күмәк  уеннар,   ай саен  ясала  торган  кичәләр  көн  кебек  Рөстәмнен  күз алдында   торалар,   Рөстәмнең   күңеле  Казанга тартыла иде. Ул, төннәрен йоклый алмыйча, торып утырып, шуларны  уйлый,  әти-әнисен  күргән,  әбисе  янында   әкият тыңлаган кебек була, Яков Михайловичны искә төшерә иде. Немец солдатлары үзләренең немецча лыгырдаула­ры белән аның татлы уйларын бозганда, ул чын-чынлап ачулана һәм кулына нәрсә эләксә, шуның белән фриц­ларның башларына кундыра иде.

Хискә, хыялга бирелгән шушындый төннәрнең бе­рендә Рөстәм түзмәде:

Шауласын, гөрләсен безнең җыр...—

дип кычкырып җырлап җибәрде.

Немец офицеры Ганс йокламый иде әле — аны курку алды. Башта ул юрганын башыннан ук каплап, гүяки җырның иясен күрүдән куркып, томаланып ятты, колак­ларын учы белән каплады, ләкин җыр тынмады, кире­сенчә, тагы да куәтлерәк яңгыраган кебек тоелды. Ганс ачык хәтерли: өйдә ул бүген иң соңгы кеше булып ятты, ишекне дә үзе бикләде. Бу ят җыр кайдан соң? Ул юр­ган читен күтәреп, күз кырые белән генә карап алды. Ләкин өй эче караңгы иде. Гансны бизгәк тота башлады; ул, калтыранган кулы белән мендәр астына сузылып, пистолет алды һәм «немец офицерының ышанычлы дусты фәкать пистолет кына» дигән үгет-нәсихәтне хә­терләп, җыр ишетелгән якка атып җибәрде.

Мылтык тавышына бүтәннәр дә уяндылар һәм, акыл­дан шашкан кешеләр шикелле, ярым ялангач хәлдә ишек алдына йөгереп чыктылар. Ганс эшнең нәрсәдә икәнен аңлатып биргәч, яңадай өйгә кереп яттылар, җырдан курыккан офицердан көлешеп алдылар.

— Партизаннар синең төшеңә дә керә башладылар инде,— диделәр.

Пуля Рөстәмнең җиңен тишеп үтте, ә үзе ул бу көтел­мәгән кинәт атудан әллә сакланганга, идәнгә мәтәлеп төште. Җыр бүленеп калды, һәм бу хәл Рөстәмнең ачуын кабартты. «Җырга атасыз, җырны атып үтермәкче була­сыз...»— дип, ул өйдән чыкты, көндез баскыч астына яшереп куйган гранаталарны капшап эзләргә кереште. Бүген ул иртә белән немец солдатларының граната ыргытуларын карап торган иде, шуннан кайтышлый ике гранатаны баскыч астына куеп, миңа да бу коралны өйрәнергә кирәк дип уйлаган иде. Менә алар хәзер кирәк тә булып чыктылар. Ул өй ишеген киң итеп ачып куйды да:

Шауласын, гөрләсен безнең җыр...—

дип җырлый-җырлый, гранаталарны өй эченә ыргытты. Каты шартлау һаваны тетрәтте.

20нче бүлек. Рөстәм маҗаралары. Әҗәл.