Беренче сыйныфка баручы бала нәрсәләр белергә тиеш?

Гомуми мәгълүмат:

• - Фамилиясен, исемен.
• - Туган көнен, елын.
• - Үзенең яшен.
• - Әти-әнисенең исем-фамилиясен.
• - Үзенең адресын.
• - Кайсы илдә яшәгәнен.
• - Хайваннарны (кыргый хайваннарны, йорт хайванарын, төньяк һәм көньякта яшәүчеләрне).
• - Үсемлекләрне.
• - Һөнәрләрне, спорт төрләрен, транспорт төрләрен.
• - Кешеләрнең көнкүрешен.
• - Табигать күренешләрен аңлата белү.
• - Ел фасылларын, айларны, атна көннәрен. 

Фикерләү:

• - Дүртенче артык предметны билгеләү.
• - Классификация, гомумиләштерү.
• - Охшашлык/аерымлык.
• - Логик мисаллар чишү.
• - Кисәкләрдән фигура җыю.
• - Санау таякчыкларын куллану.
• - Сызым буенча кубиклардан корылма төзү, кулланылган кубикларны санау.

Игътибарлылык:

• - Тотрыклылык, игътибарны туплый белү (мәсәлән, 2 рәсемдә 10-15 аерма табу).
• - Игътибарны башка биремгә күчерә белү.
• - Игътибарны биремнәргә дөрес бүлә белү.

Хәтер:

• - 10 сүз яки санны хәтердә калдыру.
• - Рәсем, фигура, символларны хәтердә калдыра белү (10га кадәр).
• - Текстны сөйләп бирә белү.

Сөйләм:

• - Артикуляция, авазларны дөрес әйтү.
• - Сораулар бирү һәм аларга җавап бирә белү.
• - Рәсемгә карап хикәя төзи белү.
• - Әкият уйлап чыгара белү.
• - Җөмләләр төзү.
• - Шигырьләр, текстлар ятлый алу.

Моторика:

• - Ручка, карандаш, кисточканы дөрес тоту.
• - Туры сызык сыза белү.
• - Китапка карап басма хәрефләрне яза белү.
• - Кәгазьдән фигуралар кисә белү.
• - Пөхтә итеп ябыштыра белү.
• - Аерым предметларны һәм сюжетлы рәсемнәр ясый белү.
• - Аерым образлар һәм тулы композицияләр ябыштыра белү.
• - Аппликацияләр ясый белү.

Математик биремнәр:

• - 0 дән 9 кадәр саннарны белү.
• - Саный белү (шулай ук кирегә таба).
• - Кушу һәм алуга гади мисаллар чишү.
• - Бирелгән сан белән предметларның санын чагыштыра белү.
• - График диктант яза белү.

Укырга керүче бала боларны белсә, мәктәпкә әзер дип санала:

• барлык авазларны төгәл әйтә белү
• сүзләге авазларны интонация ярдәмендә билгели белү
• бирелгән авазны сөйләм эченнән аерып ала белү
• авазның сүз эчендәге урынын билгели белү (сүзнең башында, уртасында, азакта)
• сүзләрне иҗекләргә бүлеп әйтә белү
• 3-5 сүздән җөмлә төзи белү
• җөмләдәге 2нче, 3нче һ.б. сүзне аерып ала белү
• гомуми төшенчәләрне куллана белү (мәсәлән, төлке, аю, бүре - ул хайваннар)
• рәсемгә карап хикәя төзи белү (мәсәлән, «Зоопаркта», «Балалар мәйданчыгында», «Ялда», һ.б.)
• бирелгән предмет турында берничә җөмлә әйтә алу
• әдәби жанрларны аера белү (әкият, хикәя, шигырь, мәсәл)
• яттан шигырь сөйли белү
• укыган шигырьнең авторын әйтә белү
• әкиятнең эчтәлеген эзлекле рәвештә сөйли белү

Укырга керүче бала белергә тиешле математик белемнәр:

• 0 - 9 саннарын белү
• 10га кадәр һәм киресенчә саный белү, 6-10 яки 7-2гә кадәр саный белү һ.б.
• кайсы саннан соң кайсы сан килә икәнен белү
• +, -, =,<, > билгеләрен белү
• саннарны чагыштыра белү (мәсәлән, 7 < 8, 5 > 4, 6=6)
• бирелгән сан белән предметларның санын чагыштыра белү
• 2 төркем предметларны чагыштыра белү
• кушу һәм алуга мисаллар төзи һәм чишә белү
• фигураларны белү
• предметларның төсен, размерын һәм формасын чагыштыра белү
• «уңга», «сулга», «өскә», «аска», «иртәрәк», «соңрак», «алдында», «артында», «уртасында» төшенчәләрен белү
• билгеле бер билгесе буенча предметларны төркемнәргә аера белү.

Әйләнә-тирә мохит турында белемнәр:

• безнең төбәктәге агач һәм үсемлекләрне тану
• кыргый һәм йорт хайваннарын, кошларны аера белү
• ел фасылларын аларның билгеләрен белү
• безнең төбәктәге чәчәкләрнең һәм гөлләрнең исемнәрен белү
• айларның һәм атна көннәренең атамаларын белү
• үзеңнең адресыңны, шәһәр, илеңне белү
• гаилә әгъзаларының тулы исем-фамилиясен, кайда һәм кем булып эшләгәнен белү
• урамда һәм җәмәгать урыннарында үз-үзеңне тоту кагыйдәләрен белү.

https://usperm.ru/