Мейн-кун (Алинә Бикмуллина)

Ике атна­лап җентекле тикшеренүләр үткәрүнең дә нәтиҗәсе булмый калмады: Гөлназның бөтен дәфтәрләрендә, көндәлегендә һәм пеналында да мейн-кун токымлы мәче төшкән, димәк, «имән­дә икән чикләвек» дип уйлады Шәмси. Авыл өчен ят токым­нан булган әлеге мәчене кулга төшерү генә җиңелләрдән бул­мады.

—  Нигә инде ул мәнкун дигән мәче сиңа? — дип шаккатты әнисе.

—  Әни, мейн-кун! Авылда андый беркемдә дә юк! Ул шун­дый зур булып үсәчәк, сез миңа аны алып бирсәгез, бу елда бер генә «өч»ле дә...ы-ы, аз дигәндә, ике «өч»ле алачакмын...

—  Кем андый акчага мәче сатып алсын ди инде? Әнә югары оч Сания апаңнарның мәчеләре елына әллә алты-җиде тапкыр бәбили, мен дә сора, алай бик мәче кирәк булгач...

— Копилкада туган көнгә җыйган акчага алыйк, булмаса, бу бит минем гомерлек хыялым, әни, — дип, өмет тулы күзләрен әнисенә бакты Шәмси.

—  Эш миндә генә түгел, әбиең мәчеләрне бик өнәп бетерми, аның белән килешсәң, әтиеңне ничек тә күндерербез, — дип юатырга ашыкты ризалашудан гайре чарасы калмаган ана...

Беренче сынауны (әнисен) үтүенә шатланып, Шәмси икен­че сынауга әзерләнә башлады — әбисен ничек кенә ризалашты-рырга икән соң дип, көне-төне баш ватты ул. Үзе һаман да Гөлназ турында хыялланды: менә мейн-кун мәчесен алыр, классташларын кунакка чакырыр, һәм Гөлназ песине күреп һушын җуяр. Шәмси, ике дә уйлап тормыйча: «Кара, мәче дә сине бик яратты, мин аны сиңа бүләк итәм, тик атнага бер-ике тапкыр карарга килермен», — дияр. Гөлназ шатлыгыннан бер кызарыр, бер агарыр, сикеренеп, бәлки, Шәмсинең бит очын­нан да үбеп алыр.

Әбисе генә тиз күнә торганнардан түгел иде шул...

—  Улым, файдалырак әйбер ал, булмаса, мәченең йоны бу­лачак бөтен җирдә...

—  Соң, син бәйләгән оекбаш-бияләйләрнең кыллары ашка да төшә әле, берни әйтмибез бит, — диюенә каршы әби дә җа­вапсыз калмады:

—  Һе-е, мин бит болай гына бәйләмим, менә сезгә кышкы­лыкка әзерләдем, ике пар бияләй Зәмзәмия апаңа саттым, менә бу шәлне Миңнебикә апаң сорады, — дип, үзенең үтә дә мөһим эш башкаруына төрттерде.

Әлеге сүзләрне әйтеп бетерүе булды, Шәмсинең башы­на гениаль фикер килде. Тиз генә Интернетын ачты да ашыга-ашыга нидер эзләнә-укый башлады. Янә әбисе янына килеп басып:

—  Әби, ә син беләсеңме, хәзер бит үзмәшгульләргә, ягъни синең кебек өйдә бәйләп ятучыларга салым түләргә кирәк?.. Әле теркәлеп өлгермәгәнсеңдер, ай саен хөкүмәткә салым түләргә кирәк була икән, — дип, егет әбисенә ультиматум куй­ды. «Акчасын барыбер оекбашына бөкләп тыга, өйдә дә бөтен кешене авызына гына каратып тора», — дип, эчтән генә ачу­ланды.

Әби ни әйтергә белмичә югалып калды:

—  Ишеткән идем шул ул яңалыкны телевизордан... Алай дисәң, авылга кадәр килеп тикшереп йөрмәсләр әле, кайсы өйдә кем ни эшләп, нәрсә сатканын ничек белеп бетерсеннәр ди?!

— Соң, килерләр, сорарлар, мин бит инде белә торып ялган­лый алмыйм, үзең алдашмаска өйрәтәсең, әйтергә туры килер­дер... — дип, Шәмси әбисенә сайлау мөмкинлеге калдырмады.

Шуның белән әңгәмә туктады, мәсьәлә хәл ителде.

Мейн-кун дигән мәче икенче көнне инде куркуыннан диван астына поскан иде. Озак та тормастан, мәктәптән бөтен класс­ташларын мәче күрсәтергә алып төште. Мәче әле өйдәгеләргә дә ияләшеп бетмәгән иде, килгән кунакларның кайсының сум­касын чәйнәде, кайсының кулын тырнады һәм иң начары — бөтен кеше күз алдында зур эшен башкарып куйды.

Гөлназның исә йөзен кинәт кызыл бетчәләр тутырды.

—  Мин мондый котсыз мәчеләрне гомердә дә күргәнем юк иде, хайван хуҗасына охшый, ди, үзең кебектер инде, — дип, кыз тизрәк ишеккә юнәлде.

—  Гөлназ, мондый мәче авылда гына түгел, безнең районда да юк бит, телисеңме, мин аны сиңа туган көнеңә бүләк итәм, ул да сине ошатты бугай... — дип, Шәмси ай буе әзерләгән сүзләрен тезгәндә, кыздан җилләр искән иде.

—  Син белмисең мәллә, Гөлназның мәчеләргә аллергия, әнә ютәлли, борыныннан агарга тотынды... — дип, эшнең нидә икәнен аңлатырга тотынды Айгөл.

—  Хәзер сиңа да аллергиясе башланыр инде, — дип шар­кылдап көлде Азат.

—  Соң аның бөтен дәфтәрләре, көндәлеге мейн-кун сурәте белән тулган бит, ярата дип уйлаган идем, — дип сөмсере ко­елды Шәмсинең.

—  Минекеләрендә үрмәкүч төшкән, әллә мине үрмәкүч яра­та дип уйлыйсыңмы син, — дип, имән бармагын чигә тирәсендә биетте Рәмис.

Гөлназның туган көненә әзерләнгән бүләк планы чынга аш­мый калды, мәче үсте, чыннан да бозау кадәр булды. Көне буе киерелеп ята бирде.

Тиздән Шәмсинең туган көне җитәсе иде — берәр яхшы бүләк, әйтик, телефон сорарга булыр дип уйланып куйды.

— Улым, без сиңа мәче алдык бит инде, 10 мең тора иде ул, әтиең үзенә аның кадәр бәягә куртка да алганы юк, шул булыр туган көнеңә бүләк, — дип, әнисе шаккатырды.

Әбисе акчалата булса да бирми калмас әле дип уйлавы да ялгыш булган:

—  Улым, сиңа бирәсе акчаларымнан салым түлим бит, тер­кәлдем хәзер, теркәлдем, үзмәшгуль булып торам, туган кө­неңә оекбаш булыр, — дигәч, Шәмсидә кинәт Гөлназның үзенә карата аллергия кузгалды...