Чүкеч

Тик шунысы яман: кадак урынына чүкеч еш кына ма­лайның үз бармагына китереп суга. Үзәге өзелеп авыртса да, еламый Бакый. Тешен кысып түзә.

— Тырнагың тагын кара көеп чыккан бит, малай акты­гы, — дип битәрли әтисе. — Тотынма, дип, ничә әйттем. Кадак җене кагылган, ахрысы, сиңа.

—  Мин түгел, чүкеч... — дип акланмакчы Бакый, — чүкеч әшәке минем. Синеке әнә ничек туры суга. Миңа да шундые кирәк...

—  Ә-ә, юкәдә икән чикләвек! — ди әтисе. — Алайса, әнә сиңа такта башлары, менә бу тартмада кадак. Шуны кагып бетерсәң, кулга сукмый торган әйбәт чүкеч алып кайтып бирермен.

Һәй рәхәтләнде Бакый! Иртән дә кага, көндез дә кага, карыны ачса, аяк өсте генә капкалап чыга да янәдән — шакы-шокы, шакы-шокы, шакы-шокы...

Кырыкмаса кырык тапкыр кулына сукты, хәтта тыр­нак төбеннән кан бәреп чыкты.

Ул кадәрлесенә түзмәс тә иде әллә, тик яңа чүкеч кы­зыктыра аны. Әтисенеке кебек, кадак башына туп-туры суга торган әйбәт чүкеч кызыктыра.

Тырыша торгач, тартмадагы кадак шактый кимеде. Ка­дак бетә барган саен, чүкеч кулга сирәгрәк суга башлады.

Өч көн узды дигәндә, әтисе килеп аның эшен тик­шерде.

—  Йә, ничек, беттеме? Булган бу, минемчә. Әйдә, яңа чүкеч алырга кибеткә барабыз. Барышлый, бусын чүп­леккә ташлап китәрбез.

Бакый чүкечен бер алды, бер куйды, әйләндереп-әйләндереп карады, кизәнеп-кизәнеп, кадак башына сукты.

Әйбәт суга иде чүкеч. Искиткеч шәп суга иде. Ул хә­зер Бакыйга бик кадерле, бик кызганыч тоелды.

—  Юк, әти, ташламыйк без аны, — диде малай. Әтисе мыек астыннан гына көлеп куйды:

—  Нишләп тагын? Үзең яңаны сораган идең бит.

—  Бусы... Бу чүкеч өйрәнеп җитте инде хәзер, — диде Бакый. — Кулга да сукмый, кадакны да кәкрәйтми. Миңа башкасы кирәк түгел.

—  Шулай дисеңме? Алайса, син хәзер келәшчәне өй­рәтә башла инде. Кадакны юкка әрәм итәргә ярамый, кеше хезмәте ул. Келәшчәне өйрәтеп җиткергәч, пычкы­ны өйрәтә башларсың.

—  Аннары балтаны! — дип дәртләнеп китте Бакый.

—  Әйе, балтаны, аннары өтергене. Бераз үскәч, трак­торларны иген игәргә өйрәтерсең.

—  Әти! Әти! Аннары комбайнны, аннары машина­ларны...

— Аннан соң самолетларны, — диде әтисе, зәңгәр күк­кә карап.

—  Диңгездәге корабларны! — дип өстәде Бакый.

Ата белән бала, кояшлы аяз күккә карап, алдагы го­мер юлына планнар корганда, әлеге чүкеч — өйләр сала торган, сыерчык оялары, гөл савытлары, трактор, са­молет, ракеталар ясый торган гап-гади чүкеч — кадак тартмасында тыныч кына ята иде.

1986