Таш­ка языл­ган сер

Әй­тик, без­нең бо­рын­гы ба­ба­ла­ры­быз ни­чек көн күр­гән, ни­ләр уй­лан­ган, нәр­сә­гә сок­лан­ган. Ә сөй­лә­шү­лә­ре нин­ди­рәк бул­ды икән? Кы­зык бит. 

* Төр­ки­ләр­дә бе­рен­че яз­ма­лар рун ал­фа­ви­тын­да бул­ган. Алар VII–VIII га­сыр­га ка­рый, ди га­лим­нәр. Бо­лар – таш­лар­га чо­кып языл­ган текст­лар.  Уң­нан сул­га, өс­тән-ас­ка язы­ла һәм 60 там­га­дан то­ра.

* Әле­ге ташъ­яз­ма­лар 1696-1722 ел­лар­да та­бы­ла. Ор­хон һәм Ени­сей ел­га­ла­ры яр бу­ен­да ур­наш­кан­га, алар­ны фән­дә нәкъ шул исем бе­лән йөр­тә баш­лый­лар. Төр­ле ил га­лим­нә­ре бу яз­ма­лар өс­тен­дә озак баш ва­та. Һәр­кем әле­ге бо­рын­гы яд­кәр­не үз хал­кы та­ри­хы­на бәй­ли­се ки­лә.

*1893 ел­да гы­на Да­ния га­ли­ме Виль­гельм Том­сен әле­ге яз­ма­лар­ны укый һәм төр­ки тел­ле бу­лу­ын әй­тә. Га­лим укый ал­ган бе­рен­че сүз «тәң­ре» сү­зе бу­ла.